Η χρήση ψηφιακών μέσων στην εκπαίδευση

«Είναι σημαντικό επίσης, να τονίσουμε πως οι μαθητές έχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών πόρων, όπως βίντεο, διαδραστικές εφαρμογές, ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακά μαθήματα, διευρύνοντας τις δυνατότητες μάθησης»

Τα ψηφιακά μέσα έχουν αναδιαμορφώσει σημαντικά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και ασκούμε την εκπαίδευση στη σύγχρονη εποχή. Με την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας, οι δυνατότητες που προσφέρουν τα ψηφιακά μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι ατελείωτες και καθιστούν τη διδακτική πράξη ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τους μαθητές ενώ συμβάλλουν στην αλληλεπίδραση μεταξύ τους αλλά και μαθητών με τον εκπαιδευτικό και έτσι η διδασκαλία γίνεται για όλους και όλες μια ευχάριστη εμπειρία.

Η ενσωμάτωση των ψηφιακών μέσων στην εκπαίδευση όχι μόνο αναβαθμίζει την ποιότητα της διδασκαλίας και της μάθησης, αλλά και παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες που είναι απαραίτητες στον 21ο αιώνα, όπως η κριτική σκέψη, η επίλυση προβλημάτων, και η συνεργασία. Παράλληλα, η πρόσβαση σε μια πληθώρα πληροφοριών και πηγών γνώσης από όλο τον κόσμο καθίσταται ευκολότερη και πιο άμεση. Επιτρέπουν τη δημιουργία προσαρμοσμένων μαθησιακών εμπειριών που ανταποκρίνονται στις ανάγκες, στον ρυθμό, στα ενδιαφέροντα και στο επίπεδο κάθε μαθητή, διευκολύνοντας την εξατομικευμένη εκπαίδευση, προωθώντας την ασύγχρονη μάθηση και δίνοντας τη δυνατότητα στους μαθητές να επαναλάβουν τα μαθήματα όποτε το χρειάζονται.

Είναι σημαντικό επίσης, να τονίσουμε πως οι μαθητές έχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών πόρων, όπως βίντεο, διαδραστικές εφαρμογές, ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακά μαθήματα, διευρύνοντας τις δυνατότητες μάθησης. Προσφέρουν, επίσης, εργαλεία για τη συνεργασία και την επικοινωνία μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών, όπως πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, διαδικτυακά φόρουμ και εφαρμογές συνεργατικών εγγράφων. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να παρέχουν άμεση ανατροφοδότηση στους μαθητές, βοηθώντας τους να κατανοήσουν και να διορθώσουν τα λάθη τους άμεσα. Τέλος, παρέχουν πλατφόρμες και εργαλεία που επιτρέπουν στους μαθητές να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους με νέους τρόπους, όπως η δημιουργία ψηφιακής τέχνης, η σύνθεση μουσικής ή η παραγωγή βίντεο. Η χρήση τους μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο ευέλικτου, συνεργατικού και εξατομικευμένου μαθησιακού περιβάλλοντος, προετοιμάζοντας τους μαθητές για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Ωστόσο, η χρήση ψηφιακών μέσων στην εκπαίδευση συνοδεύεται και από προκλήσεις που δεν πρέπει να αγνοηθούν. Ζητήματα όπως η ψηφιακή ανισότητα, η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η υπερβολική εξάρτηση από την τεχνολογία είναι μερικά από τα προβλήματα που απαιτούν προσεκτική διαχείριση και επίλυση.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι απαραίτητο να διερευνήσουμε τον τρόπο με τον οποίο τα ψηφιακά μέσα μπορούν να ενσωματωθούν αποτελεσματικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και τον ρόλο του εκπαιδευτικού, εξασφαλίζοντας ότι όλοι οι μαθητές έχουν ίσες ευκαιρίες μάθησης και ανάπτυξης, αλλά και κάνουν σωστή και συνετή χρήση.

Ο ρόλος του δασκάλου θα πρέπει να είναι καθοδηγητικός και ενημερωτικός όσον αφορά τα θετικά και τα αρνητικά των ψηφιακών μέσων. Παράλληλα οφείλει να είναι ο ίδιος ψηφιακά ενημερωμένος για να μπορεί να τα χρησιμοποιεί με δημιουργικό τρόπο στην διδασκαλία του, προκειμένου να αυξάνει τα επίπεδα ενδιαφέροντος των μαθητών του. Τέλος, κύριο μέλημά του να είναι η καλλιέργεια της κριτικής ικανότητας, της δημιουργικότητας και η ανάπτυξη δεξιοτήτων στην τεχνολογία.

Για τον λόγο αυτόν είναι χρήσιμο να ενσωματώνει την ψηφιακή τέχνη σε πολλά μαθήματα, όπως η Ιστορία, όπου οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν ψηφιακές αφίσες ή παρουσιάσεις για ιστορικά γεγονότα, ή στα Μαθηματικά για τη δημιουργία γεωμετρικών σχεδίων. Να οργανώνει εργαστήρια όπου οι μαθητές μπορούν να δουλέψουν σε πραγματικά έργα, όπως τη δημιουργία ενός ψηφιακού κόμικ ή τη σύνθεση ενός βίντεο χρησιμοποιώντας διάφορα προγράμματα. Να ενθαρρύνει τους μαθητές να δουλεύουν σε ομάδες για τη δημιουργία παρουσιάσεων ή ψηφιακών έργων, προάγοντας έτσι τη συνεργασία και την ομαδικότητα. Να τους διδάξουν πώς να κρίνουν και να αξιολογούν το έργο τους και των συμμαθητών τους, να δημιουργούν πλατφόρμες ή ιστολόγια όπου μπορούν να ανεβάζουν τη δουλειά τους και να λαμβάνουν σχόλια. Να εμπνέουν τους μαθητές και να τους εκθέτουν σε σύγχρονες τάσεις και τεχνικές. Και τέλος να τους ενθαρρύνουν να συμμετέχουν σε τοπικούς και διεθνείς διαγωνισμούς ψηφιακής τέχνης, παρέχοντάς τους κίνητρα για να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους και να αναγνωριστούν για την προσπάθειά  τους.

Η ενσωμάτωση της ψηφιακής τέχνης στο πρόγραμμα διδασκαλίας δεν είναι μόνο μια προσθήκη αλλά μια απαραίτητη εξέλιξη που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τεχνολογικές απαιτήσεις και προετοιμάζει τους μαθητές για το μέλλον.

* Μαρία Δ. Πετροπούλου Φιλόλογος – Συγγραφέας στις εκδ. ΖΗΤΗ